Borstvoeding of kunstvoeding? Voeden op verzoek of op de klok? Grote of kleine porties?

Of je nu borstvoeding of kunstvoeding geeft, je wil het allerbeste voor je kind! En wat dat ‘beste’ is, daar zijn de meningen over verdeeld. Ook bij kinderartsen, verpleegkundigen, diëtisten, kunstvoedingsfabrikanten,… iedereen heeft zo zijn eigen visie op babyvoeding.

Ik vind het een erg fascinerend onderwerp en ga er graag dieper op in. Zoals jullie weten, ben ik voorstander van natuurlijk voeden. Dat impliceert voeden op verzoek: op verzoek van je baby als die honger heeft, of op verzoek van jezelf als moeder (omdat je borsten vol stromen bijvoorbeeld).

Voeden op verzoek is het meest natuurlijk

Voeden op verzoekis de meest natuurlijke manier. Bij borstvoeding is het al wat logischer, want je weet niet hoeveel je kind exact gedronken heeft en wanneer hij opnieuw voeding nodig heeft. Je moet dus vertrouwen op zijn hongersignalen. Op de klok kijken is daarbij niet nodig. Je kind geeft zelf wel aan wanneer het honger heeft. In het begin is het even zoeken om die signalen te leren kennen en kan je aanleggen elke keer je twijfelt. Kleine smakgeluidjes, sabbelen op handjes, handjes naar mond bewegen,  geeuwen na wakker worden, allemaal hongersignalen. Voeden op verzoek kan ook op jouw verzoek zijn. Merk je na twee of drie uur dat je borsten beginnen te lekken of je stuwing krijgt, dan is het tijd om je baby aan te leggen. Elke keer je stuwing ervaart, geeft je lichaam immers de boodschap om minder te gaan produceren. En dat wil je toch vermijden.

Het vraagt ook wel wat lef: je moet erop vertrouwen dat je kleintje zelf aangeeft wanneer en hoeveel het zal drinken. Iedereen die borstvoeding geeft, zal merken dat de maag van een baby snel gevuld is, maar ook snel weer leeg. Een baby drinkt kleine slokjes die snel verteerd worden. Ze hebben dan ook dag en nacht voedingsstoffen nodig om te kunnen groeien. En dat doen ze zelf!

Voeden op verzoek

Allemaal goed en wel, maar wat als je moet gaan werken? Hoeveel melk doe je nu in een flesje?

Natuurlijke maaginhoud

Beeld je de grootte van een babymaag eens in. Niet groot, nee. Ongeveer de grootte van zijn eigen vuistje. Toch adviseren vele dokters en fabrikanten om grotere porties te geven dan het maagje eigenlijk aankan. Terwijl daar helemaal geen onderbouwing voor is!

Ken je de natuurlijke maaginhoud van een baby?
Op dag 1 is dat 7cc, de hoeveelheid colostrum die uit je borst komt.
Op dag 3 is het al 20 cc en op dag 10 is het 40cc. Vanaf dan stijgt het veel langzamer.
Na 1 maand is de inhoud 60cc en op 6 maanden 100cc (gemiddeld genomen).

Verbaasd? Zo weinig? Ja, dat is de natuurlijke capaciteit en dus wat je baby van nature drinkt, aan de borst. Gemiddeld, want baby’s van mama’s die een hoge productie hebben, zullen meer drinken. Ook aan de borst kan je je baby laten wennen aan grote porties door hem systematisch meer of langer te voeden dan hij zelf aangeeft, uit bezorgdheid dat hij te weinig drinkt bijvoorbeeld.

Rekenformule hoeveelheid melk

Twijfel je over de hoeveelheid melk? Dan kan je beginnen om volgende formuletoe te passen:

  • 1e maand: 150cc x lichaamsgewicht gedeeld door aantal voedingen (8-12) per 24u. Op 1 maand is de natuurlijke maaginhoud ongeveer 60cc.
  • 2e maand: 140 cc x lichaamsgewicht gedeeld door aantal voedingen (8-12) per 24u.
  • 3e maand: 130cc x lichaamsgewicht gedeeld door aantal voedingen (8-12) per 24u.
  • 4e maand: 120cc x lichaamsgewicht gedeeld door aantal voedingen (8-12) per 24u.
  • 5e maand: 110 cc x lichaamsgewicht gedeeld door aantal voedingen (8-12) per 24u.
  • 6e maand: 100 cc x lichaamsgewicht gedeeld door aantal voedingen (8-12) per 24u. Op 6 maand is de natuurlijke maaginhoud ongeveer 100 cc.

(Gekopieerd van La Leche League)

Als je deze formule toepast en toch hoger uitkomt dan de natuurlijke maaginhoud (die je bovenaan kan lezen), kan je beter een voeding meer geven ipv de hoeveelheid te verhogen. Waarom daalt het aantal cc als de baby ouder wordt? Omdat hij in verhouding steeds trager groeit en bijgevolg minder voeding nodig heeft. Na 6 maanden wordt het moeilijker om de formule toe te passen, omdat je baby dan ook vaste voeding krijgt.

Download ook de infographic 

Ter info: Een kind van 4 maanden, weegt zo’n 6.8 kg en drinkt ongeveer 80-90ml per voeding.

Ook met kunstvoeding?

Ja! Kunstvoeding is er oorspronkelijk gekomen als medicatie voor kinderen die geen moedermelk konden krijgen. De dosering en & frequentie zijn hierbij erg belangrijk, net zoals bij echte medicatie. Jammer genoeg komt de hoeveelheid die aangegeven staat op de doos niet meer overeen met de natuurlijke maaginhoud (marketingstrategie).Toch kan je ook met kunstvoeding op een meer natuurlijke manier voeden (als je dat wenst). Niemand verplicht je om de voedingsschema’s op de doos te volgen (die niet onderbouwd zijn). Net zoals bij borstvoeding, kan je kunstvoeding aanbieden op verzoek door te vertrouwen op je kind. Hij weet echt wel wat hij nodig heeft om te groeien: kijk naar zijn signalen.

Geef hem de fles wanneer hij honger krijgt, dat kan elke drie uur zijn, maar meestal is het vaker. Wanneer hij honger heeft, geef je een voeding. Als je weet dat volwassenen 5 keer zouden moeten eten per dag, waarom een baby die nog zoveel moet groeien en ontwikkelen maar 6 keer? Dat is niet logisch. De eerste maanden is het volkomen normaal dat je baby zelfs elk uur om voeding vraagt. Door voedingen uit te stellen en onnatuurlijk grote porties te geven, raakt hij dit gewoon. Hij zal steeds meer willen, langer verzadigd raken, langer nodig hebben om te verteren (al dan niet met krampjes), en ook pas laat weer om voeding vragen. In plaats van 12 voedingen zal je baby nog maar 6 voedingen vragen. Als je de natuurlijke maagcapaciteit niet wil overschrijden, kan je dus kleinere porties aanbieden. Heeft je kind nog honger, dan geef je weer een beetje bij. Zo zal je snel merken hoeveel je kind echt nodig heeft. Als je kind voldoende bijkomt, voldoende plasluiers heeft, actief en alert is, dan doe je het goed.

Maar mijn baby heeft echt niet genoeg!

Uit een fles drinken baby’s vaak te veel. Baby’s hebben niet alleen melk nodig om zich verzadigd te voelen; ze moeten ook voldoende gezogen hebben. Het lijkt dus alsof je baby honger heeft en onrustig wordt omdat hij niet genoeg heeft, terwijl hij misschien gewoon te weinig gezogen heeft. Daarom zal een baby uit een fles ook langer drinken dan goed is. Aan de borst neemt de hoeveelheid en snelheid af naarmate de baby langer drinkt. Bij een fles is dat omgekeerd: hoe meer melk hij drinkt, hoe meer lucht in de fles en hoe sneller de melkstroom. Aan de borst valt een baby gemakkelijk al zuigend in slaap. Bij een fles wordt dat al moeilijker. Hoe kan je dat voorkomen?

  • Geef de fles zo horizontaal mogelijk,
  • Las tijdens het drinken af en toe een kleine pauze in,
  • Laat de baby zelf aanhappen aan de speen,
  • Zuigt hij toch nog als de fles leeg is? Misschien is het nog zuigbehoefte. Je kan een fopspeen geven, of iets anders, om de zuigbehoefte te bevredigen.
  • Heeft je baby écht nog honger, geef dan nog 20 ml bij. Als dit systematisch voorkomt, weet je dat het tijd is om de hoeveelheid naar omhoog te brengen.

Je baby als graadmeter

Stefan Kleintjes (lactatiekundige en kinderdiëtist) en La Leche League raden aan om de groeicurven te gebruiken van de WereldGezondheidsOrganisatie (WHO) als je voedt op verzoek volgens de natuurlijke maaginhoud. De groeicurven van Kind en Gezin zijn gebaseerd op de Vlaamse kinderen (waarvan de meeste dus kunstvoeding op schema krijgen en al vanaf 4 maanden bijvoeding). De WHO-curven (wereldwijd) laten beter zien hoe ieder gezond kind, waar ook ter wereld, hoort te groeien als ze optimaal gevoed worden. Om te weten of je kind goed groeit, kan je zijn groei tekenen op deze curven. Dit zijn ook maar gemiddelden en kunnen je er op wijzen of je goed bezig bent, of je misschien je (borst-)voedingsbeleid moet aanpassen. Maar staar je er ook niet op blind. Een prachtig vloeiende lijn zal het bijna nooit zijn! De groeicurven kan je hier raadplegen.

voeden op verzoek
Voorbeeld van meisjes groeicurve

Download de infographic

Meer lezen?

Boek: Stefan Kleintjes (2015). Eten voor de Kleintjes.

Eén gedachte over “Voeden op verzoek – en wat met flesjes? | Mama Naturelli”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.